توضیحات

به‌طور کلی شیرآلات بهداشتی دارای دو بخش عمده یعنی پوسته داخلی (پایه اصلی شیر) و پوشش خارجی است که در بخش داخلی تولیدکنندگان با توجه به سفارش‌هایی که دارند معمولا از آلیاژ برنج یا سرب خشک استفاده می‌کنند. این در حالی است که رعایت مسائل بهداشتی باعث شده اکثر تولیدکنندگان امروزه از خیر سرب خشک گذشته و بیشتر به استفاده از آلیاژ برنج فکر کنند، چون سرب در صورتی که آبکاری شیر بخوبی انجام نشود در مقابل آب به مرور زمان حل می‌شود و آلودگی‌های خطرناکی برای افراد ایجاد می‌کند.

در بخش خارجی یا همان پوشش خارجی شیرهای ساختمانی نیز که توجه اکثر ما را به خود جلب می‌کند، معمولا کارخانه‌ها از فلزاتی همچون برنج، برنز، مس یا استیل استفاده می‌کنند که معمول‌ترین نوع آبکاری استیل است و دیگر فلزات برای سفارش‌های خاص و منحصربه‌فرد استفاده می‌شوند. اما بهترین نوع آبکاری در بازار به PVD معروف است. در این نوع آبکاری شرکت تولید‌کننده، بخش خارجی شیرها را به وسیله اتم‌های باردار فلز مورد نظرش مثل کروم، برنز یا هر فلز دیگری که سفارش داده شده باشد، بمباران می‌کند تا به‌طور شیمیایی سطح فلز پایه (فلز بدنه شیر) با فلز مورد نظر پوشیده شود که به آن فرآیند رسوب‌سازی با بخار می‌گویند. با این روش علاوه بر افزایش طول عمر شیر، کیفیت آن در مقابل ساییدگی، خوردگی، زنگ‌زدگی و ده‌ها مورد دیگر تضمین خواهد شد.

اصلی‌ترین عامل انتخاب مشتریان در این بازار پررنگ و لعاب، تنوع طرح و برندهای متفاوت است که پای کشورهای مختلفی را در این صنعت از ایتالیا، آلمان، آمریکا، ترکیه، چین، هند و... به میان آورده است، اما در بازار کشورمان زیاد نمی‌توان به نام این کشورها دل بست، چون بازار شیرآلات بهداشتی یا ساختمانی کشورمان همانند بسیاری از محصولات دیگر در اختیار کشور چین است.

به این ترتیب که بسیاری از برندهای معروف جهان برای کاهش هزینه تولید و ارزان شدن محصولاتشان با استفاده از شرکت‌های تولیدی چین و به صورت تحت لیسانس محصولاتشان را روانه بازارهای هدف می‌کنند، بنابراین نمی‌توان زیاد به نام‌های کشورهای اروپایی در این صنعت دل بست، بلکه بهتر است با توجه به توان و تخصص تولیدکنندگان داخلی از محصولات بسیار باکیفیت و بالاترین سطح استاندارد کشورمان استفاده کنیم. به گفته فروشندگان این لوازم، متاسفانه برخی تولیدکنندگان داخلی هنوز در زمینه تولید محصولاتی با تکنولوژی‌های روز زیاد پیشرفت نکرده‌اند که این موضوع در برخی تولیدات مثل شیرهایی با سنسورهای اتوماتیک باعث شده محصولات خارجی بیشتر از داخلی‌ها در معرض دید مشتریان قرار گیرند.

شاید با شنیدن یا خواندن نام شیرآلات بهداشتی، ابتدای مطلب همان فلکه‌های معروف و نوستالژیک قرمز و آبی رنگ دوران کودکی را به خاطر آورده باشیم، اما مدت‌هاست حتی در دورافتاده‌ترین مناطق کشورمان از این نوع شیر کمتر خبری به گوش می‌رسد و بیشتر مدل‌ها به شیرهای اهرمی اختصاص داده شده است، چون اگر از بحث بهداشت بالای این‌گونه شیرها بگذریم آنها با کارتریج‌های قابل اطمینانشان توانسته‌اند جای مناسبی میان تقاضای مصرف‌کنندگان برای خود دست و پا کنند.

این در حالی است که به گفته فروشندگان مراکز عمده شیر‌آلات در تهران، شیرهای تک اهرمی با قابلیت جدا شدن سرشیر (شیلنگی) برای سرویس آشپزخانه و شیرهای تک اهرمی ایستاده برای سرویس روشویی استفاده می‌شوند و دیواری‌های اهرمی محبوب سرویس بهداشتی هستند.

فناوری تولید شیرآلات بهداشتی اگرچه اساسی مشابه گذشته دارد، اما با توجه به طرح‌ها و تقاضای بازار، امروزه متفاوت از گذشته شده‌اند. به‌عنوان مثال در تقسیم‌بندی انواع شیرآلات دیواری و ایستاده هم‌اکنون در کمتر آشپزخانه‌ای شیرهای دیواری را خواهیم دید مگر این‌که به سفارش مشتری این نوع شیر استفاده شده باشد، آن هم برای همخوانی با دیگر تزئینات ساختمان. بنابراین عرف بازار هم‌اکنون این‌گونه است که شیرهای ایستاده دارای کاربردی دو منظوره در بخش‌های مختلف ساختمان هستند به‌طوری که هم در آشپزخانه کاربرد دارند و هم در روشویی سرویس بهداشتی، اما مدل‌های دیواری معمولا برای سرویس بهداشتی استفاده خواهند شد و خبری از آنها در تزئینات معمول آشپزخانه‌های مدرن امروزی نیست.

کارشناسان می‌گویند در مدل‌های دیواری با توجه به این‌که محل خروج آب با ارتفاعی زیاد نسبت به سینک ظرفشویی نصب خواهد شد، معمولا مورد استقبال قرار نمی‌گیرند مگر در مواردی خاص.

ممکن است زیبایی ظاهری و تنوع طرح‌ها، عامل بسیار تاثیرگذاری در انتخاب مشتریان باشد اما با توجه به تغییرات اقلیمی در برخی کشورها این فاکتور در کنار فاکتور کم مصرف بودن شیرها قرار گرفته و عاملی در انتخاب مشتریان شده است.

بدون تردید مدتی است از کمبود آب در سراسر جهان بخصوص کشورمان اخبار متفاوتی شنیده‌اید، به همین دلیل طراحان و تولید‌کنندگان شیرآلات بهداشتی برای همسویی با سیاست‌های کلان کاهش مصرف آب، دست به کار شده‌اند تا با طراحی‌های جدید، مصرف مایع حیات را به حداقل خود برسانند. به‌طوری که در برخی تولیدات جدید سالانه 500 لیتر آب صرفه‌جویی می‌شود که بهترین نمونه آنها شیرهای سنسوردار یا همان چشمی‌دار است، چون این‌گونه شیرها توان بالایی در مدیریت مصرف آب دارند. اما با کمی گشت و گذار در بازارهای یاد شده تهران متوجه شدیم تولیدکنندگان حتی پا را فراتر گذاشته و سیستم‌های نوینی طراحی کرده‌اند که با استفاده از فشار هوا می‌تواند میزان مصرف آب را بخصوص در حمام به حداقل خود برساند.